Trước thực trạng này, các huyện, thành phố kịp thời triển khai một số giải pháp để “bịt lỗ hổng” trong quản lý công dân cách ly tại nhà, hạn chế nguy cơ lây nhiễm Covid-19 trong cộng đồng.
Đánh giá của Sở Y tế, trong 3 ổ dịch được ghi nhận tại cộng đồng, đáng chú ý là ổ dịch ở Thôn 5 (xã Hà Mòn, huyện Đăk Hà) và ổ dịch ở Tổ dân phố 6 (phường Quang Trung, thành phố Kon Tum) liên quan đến 2 trường hợp mắc Covid-19 thứ 162 và thứ 194 là các công dân đang thực hiện cách ly, theo dõi sức khỏe tại nhà sau thời gian cách ly tập trung.
Theo quy định, sau khi hoàn thành cách ly tập trung 14 ngày, các công dân sẽ được hướng dẫn tiếp tục tự cách ly, tự theo dõi sức khỏe tại nhà thêm 14 ngày. Trong thời gian này, công dân phải thực hiện ở yên tại nhà, đeo khẩu trang, giữ khoảng cách, không ăn uống chung, ngủ cùng giường, dùng chung đồ dùng cá nhân với người trong nhà… Thế nhưng, qua theo dõi yếu tố dịch tễ của các ca bệnh kể trên, cả trường hợp phải cách ly và người trong gia đình của các công dân này đều chưa tuân thủ đúng các quy định phòng, chống dịch Covid-19 như: Không đeo khẩu trang, tự ý ra khỏi phòng, khỏi nhà tiếp xúc gần với người trong gia đình và cộng đồng, thậm chí có một số trường hợp mời bạn bè, hàng xóm đến nhà; người trong nhà có tiếp xúc gần với các đối tượng đang cách ly lại đi đến nơi tập trung đông người... Mặt khác, chính quyền địa phương cũng chưa quản lý chặt công dân thực hiện cách ly nên không chấn chỉnh, nhắc nhở kịp thời đối với các vi phạm, gây hậu quả nghiêm trọng là làm lây lan dịch bệnh Covid- 19 ra cộng đồng.
Ổ dịch thôn 5, xã Hà Mòn xuất phát từ người đang thực hiện cách ly tại nhà. Ảnh: TH
Thực tế trong thời gian, có lúc, có nơi quy trình bàn giao công dân sau cách ly tập trung còn bất cập, thiếu thống nhất giữa Ban quản lý các khu cách ly tập trung với chính quyền các địa phương dẫn đến việc chính quyền nơi cư trú của công dân không nắm bắt và tổ chức tiếp nhận, ra quyết định cho phép cách ly tại nhà phù hợp. Trong khi, nhiều gia đình không đủ điều kiện để công dân thực hiện cách ly tại nhà. Đây chính là những “lỗ hổng” khiến việc quản lý công dân sau cách ly tập trung trong thời gian cách ly, theo dõi sức khỏe tại nhà thiếu chặt chẽ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
Trước thực trạng này, cùng với việc tăng cường giám sát, tuyên truyền vận động người dân nêu cao ý thức chấp hành quy định cách ly tại nhà; một số địa phương triển khai các phương án để quản lý công dân khi cách ly tại nhà hiệu quả hơn và tạo điều kiện để công dân hoàn thành nghĩa vụ cách ly, tránh nguy cơ lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.
Chẳng hạn như các xã, phường ở thành phố Kon Tum đã tiến hành khảo sát, bố trí nhà văn hóa, nhà rông, những nơi có đủ điều kiện để tiếp nhận, tổ chức cách ly cho các công dân sau khi hoàn thành cách ly tập trung trở về địa phương.
Ông Nguyễn Thanh Mân- Chủ tịch UBND thành phố Kon Tum cho biết: Để kịp thời ngăn chặn nguy cơ dịch Covid-19 bùng phát, lây lan rộng cộng đồng trên địa bàn liên quan đến các trường hợp cách ly tại nhà hoặc theo dõi sức khỏe tại nhà/nơi cư trú, thành phố Kon Tum đã ban hành quy định tạm thời, hướng dẫn các địa phương tổ chức thực hiện. Theo đó, khi chuẩn bị tiếp nhận công dân về cách ly, các địa phương phải khảo sát kỹ, công dân nào đủ điều kiện mới ra quyết định cho cách ly tại nhà, các trường hợp gia đình không đủ điều kiện để cách ly/theo dõi sức khỏe tại nhà hoặc công dân có nhu cầu được bố trí một khu theo dõi sức khỏe tập trung tại các xã, phường thêm 14 ngày trước khi về nhà. Các xã, phường khảo sát, thành lập các điểm cách ly tập trung tại các lớp học, nhà văn hóa, nhà rông... trên địa bàn, tổ chức cách ly cho công dân thuộc các trường hợp trên để đảm bảo an toàn phòng, chống dịch.
Điển hình như tại phường Thắng Lợi, UBND phường hiện đang tổ chức cách tại nơi cư trú cho 7 người sau thời gian cách ly tập trung.
Ông Nguyễn Văn Hùng- Chủ tịch UBND phường Thắng Lợi cho biết, trên địa bàn phường Thắng Lợi có nhiều gia đình còn khó khăn, nhất là người đồng bào DTTS không đáp ứng được các điều kiện cho phép cách ly tại nhà như phải có phòng riêng, vệ sinh riêng... Vì vậy, phường Thắng Lợi bố trí nhà sinh hoạt cộng đồng tại thôn Kon Klor để đưa các công dân này vào cách ly, cử lực lượng dân quân, an ninh quản lý, giám sát; huy động nguồn xã hội hóa cung cấp bữa ăn miễn phí cho công dân trong thời gian cách ly tại đây. Chính điều này đã giúp mọi người yên tâm thực hiện cách ly, theo dõi sức khỏe, chính quyền cũng dễ dàng quản lý người dân của mình, hạn chế được nguy cơ lây nhiễm Covid-19 trong cộng đồng.
Với cách làm như trên, huyện Sa Thầy đã chứng minh được hiệu quả trong việc quản lý, giám sát công dân khi về cách ly tại nhà. Đó là, vào ngày 23/10, trên địa bàn huyện ghi nhận 1 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 sau thời gian cách ly tập trung, đang được địa phương cho cách ly tại nhà văn hóa làng Tang (xã Ya Xiêr). Nhờ vậy, lực lượng chức năng kịp thời đưa trường hợp này và các F1 đi cách ly tập trung và không gây hoang mang, xáo trộn trong cộng đồng.
Hay như tại xã Pờ Y (huyện Ngọc Hồi), ngày 26/10, địa phương này đã phát hiện và kiểm soát kịp thời 1 trường hợp tái dương tính (+) với SARS-CoV-2 lần 2 khi công dân này đang trong thời gian theo dõi sức khỏe tại nhà. Đây là công dân đã từng mắc Covid-19 và hoàn thành cách ly điều tri ̣tại tỉnh Bình Dương, khi về tỉnh ta tiếp tục tái dương tính (+) với SARS-CoV-2, được chữa khỏi và ra viện vào ngày 23/10, trở về địa phương để tiếp tục theo dõi sức khỏe. Thế nhưng, do gia đình không đủ điều kiện nên công dân này được bố trí ở Khu tập trung kiểm soát dịch của xã, sau đó phát hiện dương tính (+) với SARS-CoV-2 lần 2.
Có thể nói, những cách làm này chính là biện pháp hữu hiệu để góp phần hạn chế, giảm thiểu nguy cơ dịch bệnh lây lan ra cộng đồng liên quan đến các trường hợp thực hiện cách ly tại nhà.
Tuy nhiên, việc cách ly tại nhà, nơi lưu trú chỉ có thể an toàn nếu các cá nhân cách ly và các địa phương cơ sở thực hiện cách ly tuân thủ chặt chẽ các quy định. Qua đó, để bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng trước dịch bệnh, góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống dịch Covid-19 trên địa bàn tỉnh.
