Một căn cứ của Nga trên bán đảo Crimea, cách khu vực chiến tuyến miền đông Ukraine đang diễn ra giao tranh giữa Nga và Ukraine vài trăm km, đã hứng chịu loạt vụ nổ lớn trong tuần này. Trang Business Insider dẫn lời các chuyên gia và quan chức nhận định vụ nổ không chỉ gây ra thiệt hại vật chất cho các tòa nhà, máy bay và con người mà còn có khả năng gây ảnh hưởng tâm lý cho lực lượng Nga.

Ẩn số Ukraine trong vụ nổ căn cứ Nga

Nga tuyên bố loạt vụ nổ xảy ra tại căn cứ không quân Saki gần khu định cư Novofedorivka trên bán đảo Crimea hôm 9-8 là do nổ kho đạn. Phía Nga đồng thời cho biết không có thương vong nhân mạng cũng như tổn thất cho các máy bay đóng tại căn cứ.

Tuy nhiên, hãng Reuters hôm 11-8 cho biết đã có ít nhất một người thiệt mạng trong vụ nổ, và hình ảnh vệ tinh chụp tại căn cứ Nga cho thấy nhiều máy bay Nga đã bị hư hỏng hoặc bị phá hủy.

Hình ảnh vệ tinh về căn cứ Saki do công ty hình ảnh vệ tinh Planet Labs thu thập được ngày 10-8 cho thấy nhiều máy bay trong căn cứ bị cháy rụi, bao gồm tiêm kích Su-30 và Su-24. Ngoài ra, theo hình ảnh vệ tinh, có ít nhất ba tòa nhà bị phá hủy tại căn cứ Saki.

Trong một tuyên bố hôm 10-8, Không quân Ukraine cho biết chín máy bay quân sự của Nga đã bị phá hủy tại căn cứ Saki. Giới chức Ukraine nói rằng đây là căn cứ mà Nga đã sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa nhằm vào lãnh thổ do Ukraine kiểm soát.

Ukraine không chính thức lên tiếng nhận trách nhiệm vụ nổ tại căn cứ Saki. Dù vậy, một số quan chức Ukraine đã trả lời riêng với Reuters rằng Ukraine đã đứng sau vụ tấn công này.

Một quan chức chính phủ Ukraine không nêu tên nói với tờ The Washington Post rằng cuộc tấn công tại căn cứ Saki do lực lượng đặc biệt tiến hành.

Trong một bài báo khác, The Washington Post dẫn lời một quan chức Mỹ nói rằng dường như Ukraine đã sử dụng vũ khí tầm xa nhưng không phải loại vũ khí HIMARS đã được Mỹ cung cấp.

Một quan chức khác của Ukraine nói với báo The New York Times rằng vụ nổ tại căn cứ Saki là do một thiết bị do Ukraine sản xuất độc quyền gây ra.

“Tôi không cho rằng đó là một vụ tai nạn đạn dược” – ông Jeffrey Edmonds, chuyên gia về quân đội Nga tại Trung tâm Phân tích Hải quân Mỹ, nói với Business Insider.

“Ý tưởng có tính khả thi nhất là có một loại tên lửa đạn đạo tầm ngắn mà người Ukraine đang chế tạo” – ông Edmonds nói.

Ukraine đang chế tạo một loại tên lửa như vậy, được biết đến với tên Hrim-2. Tên lửa này ước tính có tầm bắn vài trăm km. Ông Edmonds lưu ý dù vậy thì vẫn chưa rõ tên lửa này có hoạt động hay không.

Những vị trí của Nga đằng sau chiến tuyến không còn an toàn

Ông Edmonds nhấn mạnh có lẽ điều quan trọng hơn là vụ tấn công gây ảnh hưởng tâm lý người Nga.

Một quan chức Ukraine không nêu tên nói với trang Politico rằng vụ nổ tại căn cứ Saki cho người Nga biết rằng họ không an toàn ở đâu cả.

Khói bốc lên sau một vụ nổ tại căn cứ quân sự của Nga gần Novofedorivka trên bán đảo Crimea hôm 9-8. Ảnh: REUTERS/Stringer

“Họ không phải là bất khả chiến bại ở bất cứ đâu. Họ không thể cảm thấy an toàn ở Crimea. Họ nghĩ rằng họ đã an toàn ở Crimea và an toàn ở khoảng cách xa” – ông Andriy Zagorodnyuk, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine và đứng đầu Trung tâm chiến lược quốc phòng Ukraine trả lời The Washington Post.

Tác động tâm lý từ vụ việc này là lớn hơn nhiều so với những thiệt hại cho căn cứ quân sự Saki hay mất vài máy bay Nga, chuyên gia Edmonds nhận định.

Cũng theo ông Edmonds, đánh giá một cách công bằng thì những gì đã xảy ra tại căn cứ Saki ngụ ý rằng các vị trí của Nga đằng sau chiến tuyến có lẽ không còn an toàn nữa.

Lực lượng Nga đang gắng sức để đạt được những mục tiêu tại Ukraine do những sai lầm ban đầu trong cuộc chiến và vấp phải sự phản kháng quyết liệt từ lực lượng Ukraine. Điều này đã làm phá sản kế hoạch chiếm thủ đô Kiev của Nga và buộc Moscow tập trung vào phía đông. Ukraine đã bắt đầu tiến hành phản công để giành lại những khu vực đã mất.

Trả lời Politico, các quan chức Ukraine nói rằng vụ nổ tại căn cứ không quân Saki của Nga trên bán đảo Crimea là sự khởi đầu của một cuộc phản công ở phía nam.

Hôm 10-8, Tổng thống Ukraine – ông Volodymyr Zelenskiy nói rằng mục tiêu cuối cùng của ông là chiếm lại Crimea.

Không đề cập căn cứ không quân Saki, ông Zelenskiy nói: “Crimea là của Ukraine và chúng tôi sẽ không bao giờ từ bỏ nơi này. Chúng tôi sẽ không quên rằng cuộc tấn công của Nga nhằm vào Ukraine đã bắt đầu bằng việc chiếm đóng Crimea. Cuộc chiến này của Nga bắt đầu với Crimea thì phải kết thúc với Crimea, với sự giải phóng nơi này”.

Một quan chức quốc phòng cấp cao của Ukraine, người xác nhận Ukraine có liên quan tới vụ nổ tại căn cứ Saki, nói với Yahoo News rằng mọi thứ đang nóng dần lên.